-
1 ölçü
ме́ра (ж) разме́р (м)* * *1) измере́ниеölçü aleti — измери́тельный инструме́нт
ölçü aygıtı — измери́тельный прибо́р
2) ме́ра / едини́ца измере́нияölçü ayarı — образцо́вая ме́ра; этало́н
ölçüleri ayar etmek — а) проверя́ть ме́ры (чего-л.); б) тари́ровать (весы и т. п.)
ölçü birimleri — еди́ницы измере́ния
ağırlık ölçüleri — ме́ры ве́са
kütle ölçüleri — ме́ры ма́ссы
uzunluk ölçüleri — ме́ры длины́
yüzey ölçüleri — ме́ры пло́щади
3) ме́ра, мери́ло, ме́ркаölçü almak — а) измеря́ть; б) снять ме́рку
ölçü vermek — дать ме́рку / разме́ры (портному, сапожнику, столяру и т. п.)
ölçü üzerine — по ме́рке
4) разме́р, величина́; габари́тыölçü koymak — указа́ть разме́ры (напр. на чертеже)
büyük ölçüde — а) большо́го разме́ра / масшта́ба; б) в большо́м масшта́бе
her ölçüde — всех разме́ров
odanın ölçüsü — разме́р / пло́щадь ко́мнаты
5) лит., муз. разме́р6) филос., лог. ме́ра, крите́рий7) перен. чу́вство ме́рыölçüyü kaçırmak — потеря́ть чу́вство ме́ры; завра́ться, переборщи́ть
hiç bir şeyde ölçüyü aşmamalı — во всём на́до знать ме́ру
neşesine ölçü yoktu — его́ ра́дость была́ безме́рна
-
2 ölçü
1) измере́ниеölçü aleti — измери́тельный инструме́нт
2) ме́ра, едини́ца измере́ния3) ме́ра, мери́ло; ме́ркаölçü(sünü) almak — а) изме́рить; б) снять ме́рку
ölçü vermek — дать что-л. для сня́тия ме́рки
4) разме́р, величина́; габари́ты5) лит., муз. разме́р -
3 almak
брать получа́ть* * *1) -i врз. братьçocuğu okuldan aldı — она взяла́ ребёнка из шко́лы
dil almak — воен. взять пле́нного
ölcü[sünü] almak — снять ме́рку
Ahmet komşu kızını aldı — Ахме́д взял в жёны сосе́дскую дочь
yeni bir kapıcı aldı — он взял но́вого привра́тника
2) -i купи́ть, покупа́тьev almak — купи́ть дом
3) -i получа́ть тж. перен.haber almak — получи́ть изве́стие
hayır dua almak — получи́ть благослове́ние
izin almak — получи́ть о́тпуск
öğüt almak — получи́ть сове́т
ürün almak — снять урожа́й
4) -i принима́ть тж. перен.ilâç almak — принима́ть лека́рство
tedbir almak — принима́ть ме́ры
ziyaretçiyi almak — принима́ть посети́теля
5) -i вмеща́тьbu araba beş kişi alıyor — э́та маши́на берёт пять челове́к
bu salon yüz kişi alır — э́тот зал вмеща́ет сто челове́к
6) -i захвати́ть, завоева́ть, взятьordu şehri aldı — а́рмия взяла́ го́род
7) -i извлека́тьdalağını aldılar — у него́ удали́ли селезёнку
kurşun almak — извле́чь пу́лю
ur almak — удали́ть о́пухоль
8) -i пропуска́тьgemi su alıyor — су́дно пропуска́ет во́ду
film ışık almış — плёнка засве́чена
9) -i уноси́ть (водой, ветром)10) -i наки́дывать на себя́omuzlarına bir örtü aldı — она́ наки́нула на пле́чи плато́к
11) -i обвола́кивать, оку́тыватьdağ başını duman almış — тума́н оку́тал верши́ну горы́
12) перен. охвати́тьbir korkudur aldı onu — его́ охвати́л страх
13) -i, -den убавля́ть (размер, длину одежды и т. п.)ceketin boyundan almak — укороти́ть пиджа́к
yanlarından biraz al — убери́ немно́го с боко́в
14) -i, -a подви́нуть, отодви́нутьsandalyeyi sağa almak — подви́нуть стул впра́во
15) -i, -e принима́ть, братьdikkate almak — принима́ть во внима́ние
himayesine almak — брать под свою́ защи́ту
16) -i, -den устраня́ть, убира́ть (с работы, должности)17) -i чу́вствоватьburnu koku almıyor — его́ нос не чу́вствует за́паха
18) -i выступает вторым компонентом при словах, обозначающих неприятные для человека состояния, обстоятельства и т. п.:ateş almak — загоре́ться
ceza almak — быть оштрафо́ванным
hastalık almak — заболе́ть
soğuk almak — простуди́ться
19) фольк. нача́ть ска́зыватьaldı Kerem — на́чал ска́зывать Кере́м
••aldığı aptes ürküttüğü karbağaya değmemek — посл. его́ благодея́ние по́сле причинённого им злодея́ния ло́маного / ме́дного гроша́ не сто́ит
al gülüm ver gülüm — погов. услу́га за услу́гу; я тебе́, ты мне
al aşağı vur yukarı — погов. (употр. при продолжительных торгах) уступи́, и по рука́м
al birini vur birine / ötekine — погов. ни ры́ба ни мя́со; ни то ни сё
- al sana bir daha!al takke ver külâh — погов. а) бесконе́чные спо́ры, и так и э́дак; б) [всю жизнь] води́ть "хлеб-соль"; ≈ не разле́й вода́
- aldın mı?
- alıp vereceği olmamak
- alıp verememek
- alıp vermek
- alıp yürümek
- kendini alamamak
См. также в других словарях:
ayak — is., ğı, anat. 1) Bacakların bilekten aşağıda bulunan ve yere basan bölümü 2) Bacak 3) Birtakım şeylerin yerden yüksekçe durmasını sağlayan dayak, destek veya bunlardan her biri İskemlenin bir ayağı kırık. Bu köprünün dört ayağı var. 4) Vücudun… … Çağatay Osmanlı Sözlük
boy — 1. is., top. b. Ortak bir atadan türediklerine inanılan toplumsal ve ekonomik ilişkilerinde anaerkil, ataerkil anlayışı uygulayan geleneksel topluluk, kabile, klan Türk boyları birbirlerini kardeş tanıyorlar. O. S. Orhon Birleşik Sözler boy beyi… … Çağatay Osmanlı Sözlük
çekidüzen — is. Toplumca kabul gören ölçü Onun her yazdığı iyi olmayabilir, kendini bırakıp çekidüzen gözetmeden karmakarışık yazdığı da oluyor. N. Ataç Atasözü, Deyim ve Birleşik Fiiller çekidüzen vermek … Çağatay Osmanlı Sözlük
değer — is. 1) Bir şeyin önemini belirlemeye yarayan soyut ölçü, bir şeyin değdiği karşılık, kıymet 2) Bir şeyin para ile ölçülebilen karşılığı, paha 3) Yüksek ve yararlı nitelik 4) Üstün, yararlı nitelikleri olan kimse 5) fel. Kişinin isteyen,… … Çağatay Osmanlı Sözlük
fitil — is., Ar. fetīl 1) Lambada, kandilde ve mumda yağın, çakmakta benzinin yanmasını sağlayan, türlü biçimlerde bükülmüş veya dokunmuş pamuktan yapılan genellikle yağ çekici madde Lambanın fitili biraz daha açılmış. Y. Z. Ortaç 2) Derin yaraların… … Çağatay Osmanlı Sözlük
numara — is., İt. numero 1) Bir şeyin bir dizi içindeki yerini gösteren sayı, rakam Kitap sayfasının numarası. 2) Ölçü Ayakkabısının numarasını gizliyor. 3) Benzer şeyleri ayırt etmek için her birinin üzerine işaret olarak yazılan sayı 4) Öğrenciye… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ölçüt — is. Bir yargıya varmak veya değer vermek için başvurulan ilke, kıstas, mısdak, kriter Geç kalmış bile olsak biz Batı ya, Batı nın uygarlık ölçü ve ölçütlerine çoktan uymuşuz. T. Dursun K … Çağatay Osmanlı Sözlük